Tlumaczenie pisemne na jezyk polski
Автор: Zofia Kozlowska
Год издания:
Ksiazka ma byc pomoca przy wykonywaniu tak bardzo potrzebnego, trudnego, ale i pieknego zawodu tlumacza, czyli tego, kto ma za zadanie przyblizyc czytelnikowi tekst napisany pierwotnie w innym jezyku. Publikacja poswiecona jest przekladowi pisemnemu na jezyk polski, ktory jest punktem odniesienia autorek. Dotyczy przekladu tekstow tzw. nieliterackich, a wiec uzytkowych, specjalistycznych, tekstow z roznych dziedzin (naukowych, technicznych, prasowych, publicystycznych, religijnych itd.).
Tlumaczenie pisemne na jezyk polski to pierwszy podrecznik adresowany do osob tlumaczacych na jezyk polski z roznych jezykow. Zaleta publikacji jest prosty, przejrzysty, logiczny uklad. Przedstawiony material uporzadkowano wedlug problemow spotykanych na roznych poziomach odbioru tekstu. Korzystanie z ksiazki ulatwiaja indeksy oraz rekomendacje dla tlumaczy.
Autorki prezentuja podstawowe problemy tlumaczeniowe o charakterze uniwersalnym, wszystkie omawiane zjawiska ilustrujac przykladami. W ciagu wielu lat nauczania tlumaczenia pisemnego w Instytucie Lingwistyki Stosowanej na Uniwersytecie Warszawskim – pierwszej w Polsce placowce ksztalcacej tlumaczy na poziomie uniwersyteckim – zebraly tak duzo materialow, ze postanowily je wykorzystac i udostepnic szerszemu kregowi odbiorcow. Zamiast odpowiadac na pytanie: „Jak sie to robi?”, autorki staraja sie dociec, „Jak to nalezy robic?”, a wrecz: „Jak zrobic?”. Dlatego tez nie ograniczaja sie jedynie do prezentacji problemow, lecz udzielaja konkretnych wskazowek, choc zdaja sobie sprawe z tego, ze w dziedzinie tlumaczenia nie ma latwych rozwiazan. Poniewaz jednak adepci zawodu tlumacza czesto oczekuja gotowych recept i konkretnych wskazowek, dlatego autorki zaproponowaly uklad „co tlumacz moze, co powinien, czego mu nie wolno”. Choc nie sposob wyczerpac repertuaru wszystkich mozliwych rozwiazan, ujecie problemu w duchu tak sformulowanych rekomendacji zacheci studentow i przyszlych tlumaczy do poszukiwania wlasnej, „trzeciej” drogi.
Autorki ilustruja omawiane zagadnienia materialem jezykow fleksyjnych, slowianskich, blisko spokrewnionych – co jest nieuswiadamiana (lub rozumiana wrecz opacznie) trudnoscia tlumaczeniowa. Do tego warto podkreslic wage bariery alfabetu, ktora pociaga za soba bardzo konkretne konsekwencje, wymusza okreslone rozwiazania, ktorych na prozno by szukac (z oczywistych powodow) w poradnikach niemieckich czy angielskich. Ksiazka jest adresowana do wszystkich zainteresowanych problemami przekladu w epoce wielokulturowosci, do wszystkich interesujacych sie przekladem pisemnym na jezyk polski nie tylko z jezyka rosyjskiego – choc z tego jezyka zawiera najwiecej przykladow, poniewaz tego wlasnie obszaru dotyczy doswiadczenie dydaktyczne obu autorek. Ksiazka zawiera ponadto przyklady z wloskiego, angielskiego, niemieckiego i francuskiego.
Poniewaz ksiazka koncentruje sie na zagadnieniach praktycznych, uporzadkowanych wedlug problemow, moze byc przydatna rowniez dla prowadzacych zajecia jezykowo-tlumaczeniowe, na studiach zarowno pierwszego, jak i drugiego stopnia. Mimo ze ma wymiar i cel praktyczny, to odwoluje sie do znanych koncepcji translatorycznych opisanych w monografiach, przede wszystkim w jezyku polskim. Moze wiec sluzyc studentom jako pomoc w przygotowaniach do egzaminow ze wstepu do przekladoznawstwa.